Zwetende gynaecologen en moeilijke vagina's

Karibuni vrienden en familie bij weer een nieuw verhaal uit het Wondere Leven van Anne Marieke Wiggers (mevrouwtje Weppers voor de insiders)!

Voor als u enkel geinteresseerd bent in foto's: twee nieuwe mappen zijn geplaatst op http://picasaweb.google.com/109993002313378518289.

Voor hen die graag verder lezen, veel plezier!

De laatste keer dat ik schreef had ik er een weekje stage op zitten, inmiddels zijn dat er 3,5 dus ik ben inmiddels flink heen en weer geslingerd qua emoties: aan de ene kant was de stage super interessant omdat er veel ziektebeelden waren die je in Europa niet of amper ziet, aan de andere kant brengt dat veel verdriet en gevoelens van onmacht met zich mee omdat er veel sterftes zijn en veel situaties die in Europa op een veel constructievere manier zouden aangepakt worden omdat er meer geld, materiaal en een andere mentaliteit ter beschikking is. Ik was dus blij toen ik op reis vertrok met Hedwig, Joel en Katleen naar wonderschoon Zanzibar om alle ervaringen eens goed op een rijtje te zetten vanop afstand. Maar daarover later meer.

De stage was zoals ik had gehoopt stukken leuker na de eerste week, omdat de andere studenten aan het studeren waren en examens hadden, zodat Katleen en ik de enige studenten waren. Het was wel weer extreem vaag wanneer en op welke plek we ons ’s ochtends moesten melden, maar het kwam uiteindelijk altijd wel goed; nadat er een dokter ergens vandaan was geplukt die de zaalronde wilde begeleiden en nadat de assistenten en interns klaar waren met hun wacht van 48 uur (!) en wij dus inmiddels 1,5 uur aan het wachten waren, begonnen we. Bomvolle zalen vol vrouwelijke (uiteraard, het is gynaecologie) patienten, waar bij elke patient weer uitgebreid (maar niet zo constructief en efficient..) het beleid werd besproken. Assistenten en interns die GEEN patienten konden presenteren, alsof ze dat nog nooit gedaan hadden, zwaar transpirerende dokters die er eigenlijk geen zin in hadden maar toevallig op het verkeerde moment op de verkeerde plek stonden en dan wij die ons best deden te volgen wat er gezegd werd. Gelukkig was er wel een dokter die wat meer zeggenschap had, veel vragen stelden, erg streng was tegen de assistenten maar superaardig tegen ons en waar we enorm veel van geleerd hebben. Soms verbaasde ik me wel over wat er allemaal gezegd wordt waar een patient bij staat (we staan ongeveer 20 minuten a 30 minuten rond een patient om dit alles te bespreken): “Ik denk toch dat we de patient best vanmiddag nog kunnen opensnijden om te zien of het inderdaad een buiten-baarmoederlijke zwangerschap is (wat absoluut niet nodig was)” “Die vrouw heeft sowieso seks met andere mannen” “Haar overlevingskans is miniem” “Ze ziet er niet goed uit, toch?” “Doodziek, en haar man gaat nog vreemd ook” “Ze zou kunnen overleven maar niemand kan betalen voor haar medicatie” - Okee, het was dan wel in het Engels, maar toch, beetje respectloos lijkt mij...
Goed, dat waren dus de zaalrondes: zweten tot je erbij neervalt maar toch erg interessante casussen zien die je bij ons never-nooooooit zult tegenkomen.

En dan heb ik veel tijd doorgebracht op verloskunde (zoals al mijn vriendjes Belgische studenten dat zo’n beetje aanpakken); alwaar het niet altijd even makkelijk was om aardig gevonden te worden door de verloskundigen... maar dat schijnt in Europa ook vaak een probleem te zijn. Ik snap het ook wel, wij zijn maar studenten geneeskunde en hoeven officieel geen bevalling te kunnen doen, maar het lijkt mij toch nuttig dat ik als basis-arts toch ten minste weet hoe zo’n bevalling ongeveer werkt. En dat leer je echt niet uit een boek, heb ik nu ervaren  Katleen raadde me aan om een verloskundige uit te kiezen (dit klinkt een beetje alsof ik Jezus ben en een apostel aanwijs maar goed) en die gewoon continu te volgen. Daar ben ik dus niet zo’n ster in, haha. Mij vastklampen aan iemand terwijl ik het idee heb dat ik niet echt welkom ben. Maarrr uiteindelijk na volhouden is het super-leerzaam en tof geworden! Baby’s, wisten jullie dat die in Afrika zowat blank geboren worden? Ik verbaasde me echt, en vraag me nog altijd af wanneer die kleur nu precies verandert.. Maar goed. Ja, bevallingen, man man man. Ik dacht dat ik er zwaar ontroerd door zou zijn omdat het uiteindelijk toch wel heeeeel bijzonder is wat er zich daar tussen de benen van de vrouw allemaal afspeelt. Maar eerlijk gezegd was het, net als de keizersnedes, nogal een fysiek gebeuren. En iets super-natuurlijks heb ik nu beseft, het kwam heel vaak voor dat ik de verlosafdeling opliep, en dat er bij twee vrouwen een hoofdje tussen de benen van de desbetreffende vrouwen uitpiepte: ja, de actieve bevalling was begonnen! Hop, schortje aan, kindje pakken en op de buik van de mama leggen. Echt, ze hadden geen hulp nodig gehad. Helaas verloopt het natuurlijk niet bij elke bevalling zo, en vooral niet bij de bevallingen in Muhimbili. Het is namelijk een derde-lijn-ziekenhuis want wil zeggen dat alle moeilijke bevallingen naar Muhimbili worden doorgestuurd. Dat wil zeggen: twee-of drieling zwangerschappen die ze toch vaginaal proberen te laten bevallen, vrouwen met zware bloedarmoede tijdens de arbeid, stuitliggingen, veeeeel te vroeg geboren kindjes, te lange zwangerschappen, te veel of te weinig vruchtwater,.... En ja, dat levert dus veel zwakke kindjes op, waarvan een groot deel zelfs sterft. (Voor de geinteresseerden: mijn heftigste dag op de verlosafdeling omschrijf ik in een kort stukje tekst op een apart stukje weblog). Op de verlosafdeling heb ik veel technische handelingen kunnen doen (waar ik stiekem een voorliefde voor heb – oeh dat klinkt een beetje freaky): infusen prikken, blaas-sondes steken en vagina’s hechten (ik kan je vertellen: dat is NIET gemakkelijk, zelfs niet als vrouwmens zijnde.. de eerste keer stond ik er echt bij en begreep ik niet goed welke laag er nu gescheurd was en hoe ik dat in godsnaam toe moest naaien). Oh ja had ik al verteld dat vrouwen hier nooit pijnstilling krijgen tijdens een bevallingen? Bij zo’n hechting worden ze wel lokaal verdoofd, maar ook dat is niet echt prettig: iemand die met een grote spuit diep in je vagina vloeistof spuit, brr.. Ik wacht nog maar even met bevallen denk ik zo 

En natuurlijk worden er enorm veel keizersnedes gedaan, er liggen altijd wel een stuk of 8 vrouwen te wachten op een urgente keizersnede, en dat voor twee mini-OK’s waar de keizersnedes door assistenten worden gedaan die er soms wel maar vaak helemaal niet zo bedreven in zijn. Och, ja, Tanzania. Ik besloot een keer op een zondag naar het ziekenhuis te gaan (wat doe je anders op een zondag?) en dat bleek zinvol! Veel bevallingen en daarnaast veel keizersneden, waarbij ik veel mocht doen. De gynaecoloog zei me dat als ik een weekje langer zou assisteren bij de keizersnedes, ik ze zelf zou mogen doen. Nu op dag twee mocht ik al alle lagen sluiten (voor de geinteresseerden: dat gaat van de baarmoeder waar het kindje dus uit is gehaald tot aan de huid, met daartussen nog een spierlaag) – heel belangrijk dat dat goed gebeurt, anders bestaat de kans dat de baarmoeder openscheurt en dan heb je dus.. een probleem , juist. Oh ja, en ook hier waren de verdovingen niet altijd optimaal... Een vrouw krijgt in principe spinale verdoving bij een keizersnede (ter hoogte van het ruggenmerg zodat de zenuwen die daar uittreden tijdelijk gevoelloos zijn) maar dat wordt gedaan door een anesthesie-verpleegkundige (dat kan ook niet anders als er maar 3 anaesthesisten in het hele ziekenhuis zijn) en dat verloopt niet altijd even soepel. Dus inderdaad is de vrouw soms niet verdoofd, omdat het verdovingsmiddel niet op de goede plaats terecht is gekomen, maar denk maar niet dat ze het dan opnieuw proberen hoor. Nee nee, want het “steriel veld” (alles is hier relatief: veel vliegen in de OK, dokters en verplegers die niet weten wat steriliteit is, slecht materiaal..) ligt al klaar dus ze kunnen niet opnieuw de vrouw rechtop zetten en opnieuw prikken. De vrouw moet het maar aankunnen. Ik weet niet of jullie je iets bij een keizersnede kunnen voorstellen: de buik wordt met een grote insnede opengesneden door de huid, de spieren en dan vervolgens de baarmoeder... het kindje wordt er met veel kracht uitgehaald/geduwd/getrokken en vervolgens gebeurt hetzelfde met de placenta, en dan wordt met veel te botte naalden alles terug dichtgenaaid... MAAR echt prettig kan dat niet zijn. Als de desbetreffende vrouw blijft schreeuwen van de pijn, moeten andere maatregelen worden genomen. Een shot morfine dan maar, oeps, nu krijgt de dame wel een heeel lage bloeddruk... een shot atropine erbij (sorry voor de medische termen) en daar stijgt de bloeddruk weer. Maar de dame is wel in diepe diepe slaap en maakt dus niet mee dat haar kindje dood geboren wordt. Confronterend, kan ik u vertellen.

Al met al was het dus een zeer indrukwekkende, heftige en tegelijk rustige (want je kon gewoon zelf beslissen wanneer je er was en wanneer niet, waardoor we ook een weekje naar Zanzibar konden gaan) stagemaand. Katleen en ik moesten nog wel ergens een beoordeling scoren; de dokter die dus ietwat normaal en vriendelijk was, wilde ons echter niet beoordelen omdat hij de volgende dag op congres ging (ik weet nog atijd niet wat daar de logica achter is). dus we kregen een telefoonnummer van een dokter die we niet kenden, die zou ons formulier wel invullen. Onduidelijk verhaal, kortom. Maar gelukkig kwamen we daar een van de zwaar zwetende, zeer trage gynaecologen tegen die ons wel wilden helpen. Drie uur verder werden we meegenomen naar de gynaecologische onderzoekskamer (gelukkig waren we samen) en vulde hij met behulp van onszelf het formulier in. Want hij begreep er natuurlijk de ballen van.. belgische beoordelings-systemen,.. en dat van meisjes waar hij helemaal niet van wist waarmee ze de dagen in het ziekenhuis gevuld hadden. Ja, echt gemakkelijk was het niet. MAAR het is gelukt, met stempel en al. Dus dat was einde van stagemaand 1, en dat op 22 mei.

Maandag begin ik met de volgende stage: chirurgie. Benieuwd wat voor avonturen dat weer gaat opleveren!